જૈવવિવિધતા સંરક્ષણ પર પગલાં લેવામાં ભારત મોખરે: મોદી
ચેન્નાઈ: વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે ભારત એક વિશાળ વિવિધતા ધરાવતો દેશ છે અને જૈવવિવિધતાના સંરક્ષણ, પુનઃસ્થાપન અને સંવર્ધન પર પગલાં લેવામાં સતત અગ્રેસર રહ્યો છે.
વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા G20 પર્યાવરણ અને આબોહવા સ્થિરતા મંત્રી સ્તરની બેઠકને સંબોધતા વડાપ્રધાન મોદીએ ખુશી વ્યક્ત કરી કે ‘ગાંધીનગર અમલીકરણ રોડમેપ અને પ્લેટફોર્મ’ દ્વારા તમે જંગલની આગ અને ખાણકામથી પ્રભાવિત અગ્રતાના સંજોગોમાં પુનઃસ્થાપનને ઓળખી શકો છો.
પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “ભારતે તાજેતરમાં આપણા ગ્રહના સાત મોટા વાઘના સંરક્ષણ માટે ‘ઈન્ટરનેશનલ બિગ કેટ એલાયન્સ’ શરૂ કર્યું છે. તે પ્રોજેક્ટ ટાઈગર, એક અગ્રણી સંરક્ષણ પહેલમાંથી મળેલા આપણા શિક્ષણ પર આધારિત છે. પ્રોજેક્ટ ટાઈગરના પરિણામે, આજે વિશ્વના 70 ટકા વાઘ ભારતમાં જોવા મળે છે. અમે પ્રોજેક્ટ લાયન અને પ્રોજેક્ટ ડોલ્ફિન પર પણ કામ કરી રહ્યા છીએ.”
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે ભારત તેના મહત્વાકાંક્ષી ‘રાષ્ટ્રીય રીતે નિર્ધારિત યોગદાન’ દ્વારા આગળ વધ્યું છે. ભારતે તેના 2030ના લક્ષ્યાંક કરતાં નવ વર્ષ આગળ બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ સ્ત્રોતોમાંથી સ્થાપિત વીજળી ક્ષમતા હાંસલ કરી છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું,”અમે અમારા અપડેટ કરેલા લક્ષ્યાંકો દ્વારા ધોરણને વધુ ઊંચું સેટ કર્યું છે. આજે, સ્થાપિત નવીનીકરણીય ઉર્જા ક્ષમતાના સંદર્ભમાં ભારત વિશ્વના ટોચના પાંચ દેશોમાં છે. અમે 2070 સુધીમાં ‘નેટ ઝીરો’ હાંસલ કરવાનું લક્ષ્ય પણ નક્કી કર્યું છે.”
“અમે અમારા ભાગીદારો સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય સોલર એલાયન્સ, CDRI અને ‘લીડરશિપ ગ્રૂપ ફોર ઇન્ડસ્ટ્રી ટ્રાન્સફોર્મેશન’ સહિતના જોડાણો દ્વારા સહયોગ કરવાનું ચાલુ છે.” વડા પ્રધાને જણાવ્યું હતું.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેમના સંબોધનની શરૂઆત લગભગ 2,000 વર્ષ પહેલાં સંત કવિ તિરુવલ્લુવર દ્વારા લખાયેલ તિરુક્કુરલના એક યુગલને ટાંકીને કરી હતી, જેમાં કહ્યું હતું કે, “જો મહાસાગરો પણ સંકોચાઈ જશે, જો તે વાદળ જે તેનું પાણી ખેંચી ચુક્યું છે તે વરસાદના સ્વરૂપમાં પાછું આપતુ નથી.”
તેમણે કહ્યું કે કુદરત અને તેની રીતો ભારતમાં શીખવાનો નિયમિત સ્ત્રોત છે. આ ઘણા શાસ્ત્રોમાં તેમજ મૌખિક પરંપરાઓમાં જોવા મળે છે. આપણે શીખ્યા છીએ કે, “નદીઓ પોતાનું પાણી પીતી નથી અને વૃક્ષો પોતાના ફળ ખાતા નથી.”
તેણે કહ્યું, “વાદળો તેમના પાણીથી ઉત્પન્ન થયેલા અનાજને પણ ખાતા નથી. કુદરત આપણને પ્રદાન કરે છે. આપણે પ્રકૃતિને પણ પ્રદાન કરવું જોઈએ. પૃથ્વી માતાનું રક્ષણ કરવું અને તેની સંભાળ રાખવી એ આપણી મૂળભૂત જવાબદારી છે.
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું, “આજે તેણે ‘ક્લાઈમેટ એક્શન’નું સ્વરૂપ લઈ લીધું છે કારણ કે આ ફરજને ઘણા લોકો દ્વારા લાંબા સમય સુધી અવગણવામાં આવી હતી. ભારતના પરંપરાગત જ્ઞાનના આધારે, હું આગ્રહ કરીશ કે ક્લાયમેંટ એક્શનને ‘અંત્યોદય’નું પાલન કરવું જોઈએ. એટલે કે, આપણે સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે સમાજના છેલ્લા માણસનો ઉત્કર્ષ અને વિકાસ થાય.”
વડાપ્રધાને કહ્યું કે ‘ગ્લોબલ સાઉથ’ના દેશો ખાસ કરીને ક્લાઈમેટ ચેન્જ અને પર્યાવરણીય મુદ્દાઓથી પ્રભાવિત છે. “અમારે ‘યુએન ક્લાઈમેટ કન્વેન્શન’ અને ‘પેરિસ એગ્રીમેન્ટ’ હેઠળની પ્રતિબદ્ધતાઓ પર પગલાં ભરવાની જરૂર છે. ગ્લોબલ સાઉથને આબોહવા-મૈત્રીપૂર્ણ રીતે તેની વિકાસની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરવામાં આ મહત્ત્વપૂર્ણ રહેશે.”