નાગરિકો પ્રદૂષણ મુક્ત વાતાવરણમાં જીવે તે સુનિશ્ચિત કરવાની કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્યોની બંધારણીય જવાબદારીઃ સુપ્રીમ કોર્ટ
- પ્રદૂષણ પર દિલ્હી સરકારના જવાબથી અમે સંતુષ્ટ નથીઃ સુપ્રીમ કોર્ટ
- દિલ્હીમાં ટ્રકોની એન્ટ્રી રોકવા માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાથી અમે સંતુષ્ટ નથીઃ સુપ્રીમ કોર્ટ
- દિલ્હી સરકાર અને શહેર પોલીસ રાજધાનીમાં ભારે વાહનોના પ્રવેશ અંગેના GRAP તબક્કા ૪ પ્રતિબંધોને લાગુ કરવામાં નિષ્ફળ રહી
દિલ્હીઃ વાયુ પ્રદૂષણને રોકવા માટે ગ્રેપ ૪ના અમલને લઈને દિલ્હી સરકારના એફિડેવિટથી સુપ્રીમ કોર્ટ સંતુષ્ટ નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે દિલ્હીમાં ટ્રકોની એન્ટ્રી રોકવા માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાથી અમે સંતુષ્ટ નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે સવાલ ઉઠાવ્યો હતો કે દિલ્હીમાં આવા ૧૦૦ જેટલા એન્ટ્રી પોઈન્ટ છે, જ્યાં કોઈ ચેકપોસ્ટ નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી સરકાર અને દિલ્હી પોલીસને તમામ ૧૧૩ એન્ટ્રી પોઈન્ટ પર ચેકપોસ્ટ તૈનાત કરવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું. સોમવારે સુપ્રીમ કોર્ટ પોતાના દ્વારા નિયુક્ત ૧૩ કોર્ટ કમિશનરના રિપોર્ટ પર વિચાર કરશે.
આ ૧૩ વકીલો દિલ્હીના વિવિધ એન્ટ્રી પોઈન્ટની મુલાકાત લેશે અને નિરીક્ષણ કરશે. તેઓ તપાસ કરશે કે આ સ્થળોએ ટ્રકો પર પ્રતિબંધ લગાવવાના આદેશનો અમલ થઈ રહ્યો છે કે નહીં. અત્યારે દિલ્હીમાં ગ્રેપ ૪ અમલમાં રહેશે, હવે સોમવારે થનારી સુનાવણીમાં સુપ્રીમ કોર્ટ નક્કી કરશે કે ગ્રેપ ૪ હટાવવી કે નહીં.
આ અઠવાડિયાની શરૂઆતમાં એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ (AQI) ‘ગંભીર કરતાં વધુ’ સ્તરે પહોંચ્યા પછી દિલ્હી-NCRમાં હવાના પ્રદૂષણને કાબૂમાં લેવા માટેના નિર્દેશોની માંગ કરતી અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટે શુક્રવારે ફરીથી સુનાવણી શરૂ કરી હતી, જેના કારણે ક્રમાંકિત પ્રતિભાવના તબક્કા ૪નો અમલ જરૂરી બન્યો હતો એક્શન પ્લાન (GRAP), જે હેઠળ ટ્રકના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને જાહેર પ્રોજેક્ટ્સ પર બાંધકામ કામ અસ્થાયી રૂપે અટકાવવામાં આવ્યું હતું.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે દિલ્હી સરકાર અને શહેર પોલીસ રાજધાનીમાં ભારે વાહનોના પ્રવેશ અંગેના GRAP ફેઝ ૪ પ્રતિબંધોને લાગુ કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે. સર્વોચ્ચ અદાલતે તમામ ૧૩ મુખ્ય પ્રવેશ બિંદુઓ પરથી સીસીટીવી કેમેરા ફૂટેજ માંગ્યા છે કે કેમ તે ચકાસવા માટે કે ભારે વાહનોને ખરેખર પ્રવેશવાની મંજૂરી છે કે કેમ. સુપ્રીમ કોર્ટે ૧૩ મુદ્દાઓની મુલાકાત લેવા અને સોમવાર, ૨૫ નવેમ્બર પહેલાં રિપોર્ટ સબમિટ કરવા માટે ૧૩ વકીલોની નિમણૂક કરી, જેઓ દિલ્હીની બહાર નોંધાયેલા ભારે વાહનો અને હળવા વ્યાપારી વાહનો (LCVs)ને મંજૂરી આપવી જાઈએ કે નહીં. સોમવારે, સર્વોચ્ચ અદાલતે ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP)ના અમલીકરણમાં “વિલંબ” માટે એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ (ઝ્રછઊસ્) માટે કમિશનને દોષી ઠેરવ્યું અને કહ્યું કે તેણે “ખોટો” અભિગમ અપનાવ્યો છે.
કહેવાની જરૂર નથી કે નાગરિકો પ્રદૂષણ મુક્ત વાતાવરણમાં જીવે તે સુનિશ્ચિત કરવાની કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્યોની બંધારણીય જવાબદારી છે. તેથી, પગલાં ૩ અને ૪ હેઠળ સૂચિત પગલાં ઉપરાંત, AQI નીચે લાવવામાં આવે તેની ખાતરી કરવા માટે આ સરકારોના સ્તરે તમામ સંભવિત પગલાં લેવા જોઈએ.