પ્યોર અર્થ સર્વેઃ સીસાના પ્રદૂષણના મુખ્ય પરિબળો છે એલ્યુમિનિયમના વાસણો, રમકડાં, પેઈન્ટ, કોહલ આઈલાઈનર
દર વર્ષે 10 લાખથી વધુ લોકોના જીવન બચાવી શકાય
નવી દિલ્હીઃ ભારતમાં, એલ્યુમિનિયમના વાસણો, રમકડાં, પેઇન્ટ, મસાલા અને કોહલ આઈલાઈનર જેવા ઉત્પાદનોને સીસાના પ્રદૂષણનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે અને આ પ્રદૂષણનો સામનો કરવાથી દેશમાં દર વર્ષે 10 લાખથી વધુ લોકોના જીવન બચાવી શકાય છે.
પ્યોર અર્થનો ભારત સહિત 25 દેશોમાં સીસાના પ્રદૂષણ પર આધારિત સર્વે
આ દાવો પ્યોર અર્થ દ્વારા ભારત સહિત 25 દેશોમાં સીસાના પ્રદૂષણ પર આધારિત સર્વેમાં કરવામાં આવ્યો છે. આ દાવો દેશના ત્રણ રાજ્યો મહારાષ્ટ્ર, તમિલનાડુ અને ઉત્તર પ્રદેશના બજારોમાંથી લેવામાં આવેલા ઉત્પાદનોની તપાસના આધારે સર્વેમાં કરવામાં આવ્યો છે. આ રિપોર્ટ વૈશ્વિક સ્તરે 25 દેશોમાં 5000થી વધુ ઉત્પાદનોના પરીક્ષણના આધારે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
25 દેશોના 70 બજારોમાંથી ઉત્પાદનો એકત્રિત કર્યા
આર્મેનિયા, અઝરબૈજાન, બાંગ્લાદેશ, બોલિવિયા, કોલંબિયા, ઇજિપ્ત, જ્યોર્જિયા, ઘાના, ભારતના મહારાષ્ટ્ર, તમિલનાડુ, ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય, ઇન્ડોનેશિયા, કઝાકિસ્તાન, કેન્યા, કિર્ગિસ્તાન, મેક્સિકો, નેપાળ, નાઇજીરિયા, પાકિસ્તાન, પેરૂ, ફિલિપાઇન્સ, તાજિકિસ્તાનના સંશોધકો, તાન્ઝાનિયા, ટ્યુનિશિયા, તુર્કી, યુગાન્ડા અને વિયેતનામ સહિત 25 દેશોના 70 બજારોમાંથી ઉત્પાદનો એકત્રિત કર્યા.
ગરીબોને ગરીબીમાં વધુ ઊંડે ધકેલે છે
ભારતના લીડ મેન ડૉ. થુપ્પીલ વેંકટેશે આ રિપોર્ટ પર પોતાની ચિંતા વ્યક્ત કરતા કહ્યું કે, “સીસાના સંપર્કમાં આવવાથી ન માત્ર આર્થિક નુકસાન થાય છે, પરંતુ તે બુદ્ધિઆંકને પણ ઘટાડે છે અને ગરીબોને ગરીબીમાં વધુ ઊંડે ધકેલે છે. આ લેન્સેટ પેપર વિશ્વભરના જાહેર આરોગ્ય અધિકારીઓ અને ચિકિત્સકો, ખાસ કરીને કાર્ડિયોલોજીના ચિકિત્સકો માટે ચેતવણી છે. ડેટા સૂચવે છે કે હૃદય રોગનું સંચાલન કરતી વખતે લીડ એક્સપોઝર સ્તરને ધ્યાનમાં લેવું જોઈએ અને દર્દીઓને શ્રેષ્ઠ સંભવિત સંભાળ પૂરી પાડવા માટે ઉપચારાત્મક પગલાં જરૂરી હોઈ શકે છે. આમાં સીસાના ઉત્પાદનોના સંપર્કને દૂર કરવા અથવા નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે જે ઉચ્ચ રક્ત લીડ સ્તર તરફ દોરી શકે છે.”
સીસાના દૂષણનું નિરીક્ષણ અને અટકાવવાની જરૂર
પ્યોર અર્થ ઈન્ડિયાના કાર્યકારી કંટ્રી ડિરેક્ટર, લાવણ્યા નામ્બિયારે અહેવાલ પર જણાવ્યું હતું કે “જો લેંસેંટ પેપરમાં રીપોર્ટ કરવામાં આવેલા હાઈ બ્લડ લેવલ, સંબંધિત આઈક્યૂ ક્ષતિ અને સમગ્ર મૃત્યુ દર સાચો છે, તો લેડ એક્સપોઝરના આ ઉચ્ચ સ્તરને માત્ર બેટરી રીસાઇકલિંગના ઔદ્યોગિક સ્ત્રોતો માટે જવાબદાર ઠરાવી ન શકાય, જેમ કે અગાઉ માનવામાં આવ્યું હતુ. પ્યોર અર્થના 25-દેશના સર્વેક્ષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે રોજિંદી ઘરગથ્થુ વસ્તુઓ, ઉપભોક્તા ઉત્પાદનો અને દૂષિત ખોરાક તમામ સીસાના ઝેરના ઉચ્ચ સ્તરમાં ફાળો આપે છે. સીસાના પ્રદૂષણને હલ કરવા અને જીવન બચાવવા માટે, આપણે આપણા કુકવેર, રમકડાં, પેઇન્ટ, ખોરાક, મસાલા અને અન્ય ઉત્પાદનો કે જે ચેપનું કારણ બની શકે છે તેમાં સીસાના દૂષણનું નિરીક્ષણ અને અટકાવવાની જરૂર છે. સદભાગ્યે, વ્યવહારૂ ઉકેલો ઉપલબ્ધ છે જેમાં રક્ત લીડ ટેસ્ટિંગ દ્વારા સીસાના પ્રસારનું નિરીક્ષણ કરવું, જોખમના સ્ત્રોતોનું વિશ્લેષણ કરવું અને ઓળખ કરાયેલા મુખ્ય સ્ત્રોતોને સંબોધિત કરવું અને લીડના સંપર્કને ઘટાડવા માટે મહત્વપૂર્ણ નીતિઓ અમલમાં મૂકવા માટે હિતધારકોની ક્ષમતા વિકસાવવાનો સમાવેશ થાય છે.”
લીડ પોઇઝનિંગ માટેના ઉકેલોમાં રોકાણ કરવાની જરૂર
પ્યોર અર્થના એડવોકેસી એન્ડ કોમ્યુનિકેશન્સના નિયામક સંદીપ દહિયાએ જણાવ્યું હતું કે, “સીસાના એક્સપોઝર, તેની અસરો અને દૂષિતતાના જાણીતા ઉકેલોની આ વિસ્તૃત સમજ એ એક્શન માટે સ્પષ્ટતા છે. અમારૂં વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે તમામ પ્રકારના લીડ મિટિગેશન ઇન્ટરવેન્શન્સ/સોલ્યુશન્સ અત્યંત અસરકારક અને ફાયદાકારક છે અને ઉચ્ચ રિટર્ન ધરાવે છે. સ્પાઇસ/મસાલા ઘટાડવા માટે ખર્ચવામાં આવતા દરેક ડોલર માટે, લાભો $20,000થી વધુ છે, જે રોકાણ પર નોંધપાત્ર રિટર્ન છે. એ જ રીતે, લીડ પેઇન્ટ રેગ્યુલેશનમાં $1200નું રિટર્ન જોવા મળ્યું છે. વિશ્વભરના દાતા સમુદાયો અને સરકારોએ લીડ પોઈઝનિંગની તપાસ કરવાની અને તેની અસરના માપદંડ સાથે વધુ સુસંગત હોય તેવા ઉકેલોમાં રોકાણ કરવાની જરૂર છે. વધુમાં, શિક્ષણ, માતા અને બાળ આરોગ્ય, હૃદયરોગ અને સ્ટ્રોકમાં રોકાણ કરતી સરકારો અને વિકાસ એજન્સીઓએ સીસાના એક્સપોઝરને કારણે થતા નુકસાનને ઘટાડવા માટે આ રોકાણો કેવી રીતે ઓછા અસરકારક બની રહ્યા છે તે ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે.”