મહાદેવની એક ધાર્મિક પ્રાચીન ગુફા કે જ્યાં કુદરતી રીતે નિર્માણ થાય છે શિવલિંગ, અનુપમ શાંતિ શ્રદ્ધાળુઓને કરે છે આકર્ષિત
હિમાચલ પ્રદેશ મંડી જિલ્લાના જોગિંદર નગર અંતર્ગત ગ્રામ પંચાયત લડભડોલમાં સમાવિષ્ટ કુડ્ડ ગામમાં એક પ્રાચીન ગુફા છે, જ્યાં કુદરતી રીતે અનેક શિવલિંગનું નિર્માણ થતું રહે છે. વર્તમાનમાં આ પ્રાકૃતિક ગુફામાં એવા અનેક શિવલિંગ નિર્મિત થઇ ચૂક્યાં છે અને આ પ્રક્રિયા હજુ પણ સતત ચાલુ છે.
આ પ્રાચીન ગુફામાં કુદરતી રીતે જળ બિંદુઓ સતત પડતા રહે છે અને આ પ્રક્રિયા સેંકડો વર્ષોથી સતત ચાલી આવી રહી છે, જેના કારણે અહીં પર અનેક કુદરતી રીતે શિવલિંગ નિર્મિત થયા છે. એક મોટા પહાડની નીચે સ્થાપિત આ કુદરતી ગુફા મહાદેવ પ્રત્યે આસ્થા ધરાવનારા લોકોને પોતાની તરફ આકર્ષિત કરે છે. શ્રદ્ધાળુઓ આ ગુફાના દર્શન કરતા તેને એક છેડાથી બીજા છેડા સુધી પાર કરે છે.
આ દરમિયાન કુદરતી રીતે પડતા જળ બિંદુઓ જ્યાં શ્રદ્ધાળુઓમાં મહાદેવ પ્રત્યે આસ્થાને મજબૂત કરે છે, તો બીજી તરફ પ્રકૃતિનો એક અનુપમ અનુભવ પણ મળે છે. બહારથી જોવા પર આ પ્રાચીન ગુફામાં એક પ્રકારની આકૃતિઓ જોવા મળે છે, જે પ્રાકૃતિક રીતે સ્વયં નિર્મિત થયેલી છે. કહે છે કે આ ગુફા સદીઓ જુની છે.
લોકોનું કહેવું છે કે આ પ્રાચીન ગુફામાંથી કુદરતી રીતે નિર્મિત બે રસ્તા જાય છે, જેમાંથી એક પ્રસિધ્ધ ત્રિવેણી મહાદેવ ઘટોડના દાહિની અને જ્યારે બીજો રસ્તો ગ્રામ પંચાયત તુલ્લાહના પ્રસિધ્ધ ધાર્મિક સ્થાન ટોણ ભરાડી ચુલ્લાની નીચે બિયાસ નદીના કિનારે નીકળે છે. વર્તમાનમાં આ પ્રાચીન રસ્તાઓના માધ્યમથી જવુ લગભગ અસંભવ છે.
આ પ્રાકૃતિક ગુફાની સામે એક વિશાળ ખડકનું છત્ર છે, જેની નીચે પણ ભગવાન શિવ, મહાકાલી તથા હનુમાનજીના મંદિરોની સાથે નવગ્રહોની પણ સ્થાપના કરવામાં આવી છે. આ એક એવું સ્થાન છે, જ્યાં વરસાદનું એક પણ ટીપું પડતુ નથી અને પ્રાકૃતિક રીતે નિર્મિત આ છત્ર પણ શ્રદ્ધાળુઓને પોતાની તરફ આકર્ષિત કરે છે.
આ પ્રસિદ્ધ ધાર્મિક સ્થળનો જીર્ણોદ્ધાર સમયાંતરે અહીં રહેતા ઋષિઓ દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં શ્રી રામ ગીરી, બ્રહ્મલિન બાબા કાલુ, મહંત પ્રેમગીરી અને મહંત ઈન્દ્ર ગીરી અગ્રણી છે. મંદિર સંકુલનો વિકાસ સતત ચાલી રહ્યો છે અને મંદિરના સંચાલન માટે એક સમિતિની પણ રચના કરવામાં આવી છે.
આ પ્રાચીન ધાર્મિક સ્થળની એક વિશેષતા એ છે કે જ્યારે પણ લાંબા સમય સુધી વરસાદ પડતો નથી અને દુષ્કાળ પડે છે ત્યારે આસપાસના વિસ્તારોમાંથી લોકો અહીં ભેગા થાય છે. આ દરમિયાન પ્રાચીન ગુફામાં બનેલા શિવલિંગને જલાભિષેક કરવામાં આવે છે અને જ્યાં સુધી જલાભિષેકનું પાણી કુદરતી ગુફાની નીચે વહેતી સરિતા (નદી) સુધી ન પહોંચે ત્યાં સુધી આ પ્રક્રિયા ચાલુ રહે છે. કહેવાય છે કે આ કરવાથી ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થાય છે અને વરસાદ પડે છે. આવા ઉદાહરણો ઘણી વખત જોવા મળ્યા છે જે શિવ શક્તિનો પુરાવો છે.
આ પવિત્ર ધાર્મિક સ્થળે શિવરાત્રી ઉત્સવનું ભવ્ય આયોજન કરવામાં આવે છે. આ સાથે જ શ્રાવણ માસમાં ભક્તો ભગવાન શિવની વિશેષ પ્રાર્થના પણ કરે છે. જેઠ મહિનામાં અહીં મેળાનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં વિસ્તારના લોકો મોટા પ્રમાણમાં ભાગ લે છે. આ ઉપરાંત અનેક ધાર્મિક કાર્યક્રમો પણ સમયે સમયે થતા રહે છે.
સ્વાભાવિક રીતે, આ સ્થળ ખૂબ જ સુંદર છે અને અહીં આવીને એક અલગ પ્રકારની અલૌકિક શાંતિનો અનુભવ થાય છે. અહીંની લીલીછમ પ્રકૃતિ, ચારેબાજુ ઊંચા અને સુંદર પહાડો અને અહીં વહેતી નદીનો મૃદુ અવાજ મનને અપાર શાંતિ આપે છે.
ભગવાન શિવમાં ઊંડી શ્રધ્ધા ધરાવતા ભક્તો કલાકો સુધી આ સ્થળને માત્ર નિહાળતા નથી પરંતુ અલૌકિક શાંતિનો પણ અનુભવ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં આ સ્થળ ધાર્મિક તેમજ પ્રકૃતિ પ્રેમીઓ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે. આ મંદિર પરિસરમાં એક વિશાળ ગૌશાળા બાંધવાની પણ દરખાસ્ત મૂકવામાં આવી છે, જ્યાં એક સાથે સેંકડો ગાયોને રહેવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવશે.
આ પ્રસિદ્ધ ધાર્મિક સ્થળ બૈજનાથ-લાડભડોલ-કાંધપટ્ટન-સરકાઘાટ મુખ્ય માર્ગ પર આવેલા તાલુકા સ્થળ લાડભડોલ નજીક બલોટુ ગામથી લગભગ બે કિલોમીટરના અંતરે લિંક રોડ પર આવેલું છે. આ સ્થળ પાકા રસ્તા દ્વારા જોડાયેલ છે અને વાહનો મંદિર પરિસરમાં સરળતાથી પહોંચી જાય છે. આ સ્થળ સબ-ડિવિઝન હેડક્વાર્ટર જોગીન્દર નગરથી ગોલવાન થઈને લગભગ 40 કિમીના અંતરે આવેલું છે, જે મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળ બૈજનાથથી લગભગ 25 કિમી દૂર છે.
બૈજનાથ અને જોગીન્દર નગર ઉપરાંત, આ સ્થળ સરકાઘાટથી કાંધપટ્ટન થઈને અને ધરમપુર, હમીરપુર થઈને સંધોલ, સાંધાપટ્ટન થઈને રોડ માર્ગે પહોંચી શકાય છે. અહીંનું નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન બૈજનાથ-પાપ્રોલા અને ગગ્ગલ કાંગડા એરપોર્ટ છે. આ પવિત્ર ધાર્મિક સ્થળ વિશ્વ પ્રસિદ્ધ પેરાગ્લાઈડિંગ સાઈટ બીડ-બિલિંગથી માત્ર 25 કિમીના અંતરે છે.